Cơ hội “xóa bài chơi lại” cho startup Việt

Năm 2020 và những tháng đầu năm 2021, cộng đồng doanh nghiệp Việt liên tiếp gánh chịu những tác động nặng nề từ đại dịch Covid-19. Số liệu được Chủ tịch kiêm CEO của Le Group of Company Lê Quốc Vinh trích dẫn, đầu năm 2021 có 78,3 nghìn doanh nghiệp thành lập mới, tăng 11,9% nhưng có 59,8 nghìn doanh nghiệp ngừng kinh doanh, tăng 23%. Giống như mọi doanh nghiệp trong nền kinh tế, startup cũng gánh chịu những tác động nặng nề từ đại dịch. 

Ông Hùng Trần, đồng sáng lập Got It, cho biết những doanh nghiệp “đang làm ăn yên ổn” nhưng trở nên lao đao vì đại dịch không phải hiếm gặp. Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận có những startup lại tăng trưởng mạnh nhờ sản phẩm và công nghệ phù hợp với những thay đổi mà đại dịch gây ra với thói quen người dùng. Ông Hùng Trần cho rằng các founder cần phải xác định được giá trị cốt lõi cũng như lựa chọn được những công nghệ mà vẫn phù hợp với xu thế trong tương lai xa thay vì chỉ giải quyết những vấn đề trước mắt. “Khởi nghiệp nhưng đừng giật gấu vá vai, có gì dùng tạm cái nấy”, ông Hùng Trần chia sẻ.

Những thay đổi do Covid-19 gây ra được mô tả là bước ngoặt, đóng vai trò “xóa bài chơi lại”. Tuy nhiên, chính thời khắc này cũng mang đến cơ hội cho những doanh nghiệp nhỏ, vốn trước đây không thể cạnh tranh được với những công ty lớn có tiềm lực cả về tài chính lẫn công nghệ.

“Khó khăn chung nhưng cơ hội thay đổi thế giới sẽ đến với một số ít người. Đây cũng là cơ hội cho các startup của Việt Nam vùng lên, vươn tầm khu vực và thế giới”, ông Hùng Trần nói về cơ hội bên cạnh những thách thức mà đại dịch Covid-19 gây ra.

Cùng chia sẻ quan điểm này, ông Lê Bá Tân, Phó tổng giám đốc Viettel Networks nói rằng đại dịch tạo ra những thách thức nhưng tầm nhìn nhằm đảm bảo phát triển trong dài hạn là điều bắt buộc để startup có thể tồn tại lâu dài.

Hơn 1 năm qua, làm việc từ xa, làm việc tại nhà (WFH) nổi lên như một giải pháp lý tưởng để vừa chống dịch, vừa đảm bảo hoạt động của doanh nghiệp. Cùng với đó, các nền tảng phục vụ cho WFH cũng bùng nổ. Đây là cơ hội cho startup nếu nhận thấy được thay đổi trong hành vi người dùng và đáp ứng được nhu cầu. Ngoài ra, startup cũng cần chọn lĩnh vực để tiến ra thị trường nhanh nhất có thể. Thay đổi này cũng sẽ khiến các founder xác định giải pháp có phù hợp với thị trường hay không.

Ông Lê Bá Tân chia sẻ về tầm quan trọng của việc đầu tư cho công nghệ mới. Lấy câu chuyện từ chính Viettel, ông Tân cho biết chuyển đổi số được thúc đẩy từ trước khi đại dịch nổ ra bởi Viettel nhận thấy doanh thu viễn thông có xu hướng sụt giảm. Số hóa là chìa khóa để đảm bảo tăng trưởng. Dịch bệnh góp phần đem đến cho tầm nhìn ấy một sự thúc đẩy mạnh mẽ.

Trong bối cảnh khó khăn hiện nay, Phó tổng giám đốc Viettel Networks cho rằng các doanh nghiệp, dù lớn hay nhỏ, cũng cần chia sẻ cho nhau. Với việc triển khai 5G trên toàn quốc và gia tăng thêm lớp kết nối vạn vật cho mạng 4G, ông Tân tuyên bố sẽ hỗ trợ bất cứ doanh nghiệp nào đang phát triển các sản phẩm, giải pháp cần kết nối viễn thông. 

Ông Tân tiết lộ Viettel đang đầu tư 2 phòng nghiên cứu IoT hiện đại nhất Đông Nam Á tại Hà Nội và TP.HCM. Các phòng nghiên cứu này sẽ sẵn sàng hỗ trợ  miễn phí cho các ý tưởng khởi nghiệp mà hội đồng đánh giá cao về tiềm năng ứng dụng cũng như ý nghĩa với xã hội, doanh nghiệp. Nếu thành công, Viettel sẽ mở rộng mô hình ở các tỉnh thành khác.

“Các phòng lab này được trang bị những công nghệ tiên tiến hàng đầu trong lĩnh vực IoT, Big Data, Cloud và AI và chúng hoàn toàn miễn phí”, ông Tân cho biết. “Viettel sẽ đi theo hướng mở. Đối với các startup muốn được hỗ trợ, chỉ cần chứng minh được tiềm năng, hiệu quả sẽ nhận được sự hỗ trợ trên 4 lĩnh vực then chốt IoT, Big Data, Cloud và AI”.

Về vai trò của hệ sinh thái khởi nghiệp, ở góc nhìn của nhà đầu tư, ông Trần Quang Hưng - Phó bí thư Thành đoàn Hà Nội, đại diện Vinacapital Ventures cho biết Vinacapital Ventures thành lập 1 quỹ đầu tư mới nhằm rót vốn cho các startup. Các quỹ đều sẽ chỉ tập trung vào thúc đẩy những công nghệ mới thay vì “đốt tiền” lấy tăng trưởng.

Bên cạnh đó, quỹ cũng sẵn sàng bù đắp những điểm còn thiếu, chẳng hạn như văn phòng, hỗ trợ kỹ thuật hay các mối quan hệ để startup có thể tập trung vào phát triển sản phẩm.